Interview met ontwerpster Jane Lam

Een interieur, een app, een ervaring
“Op mijn visitekaartje staat interieurontwerper, maar ik zie mezelf meer als een ontwerper in het algemeen, omdat dat breder is. Naast het ontwerpen van interieurs, werk ik bijvoorbeeld ook wel eens aan de vormgeving van websites. En hoewel dat allemaal verschillende vakken zijn, pas ik dezelfde ontwerpprincipes toe en zie ik dus geen groot onderscheid tussen de gebieden. Want of het nou een app of website is, of een interieur – dat in mijn ogen één groot gebruiksvoorwerp is dat uit kleinere gebruiksvoorwerpen bestaat – bij het ontwerpen van een gebruiksvoorwerp draait het er voor mij om dat het ontwerp zowel functioneel als esthetisch is, de behoeftes van de gebruiker vervult en op die manier voor een positieve ervaring zorgt.”

Nu we meteen in het diepe zijn gesprongen vraag me af ik of de binnenkant van een woning dan met een gebruiksvoorwerp of eventueel zelfs met een app op je telefoon kan worden vergeleken?

“De combinatie van en het evenwicht tussen hoe mooi en hoe gebruiksvriendelijk iets is, is heel belangrijk voor mij. Dát geeft de ervaring bij het gebruik van een interieur. Die ervaring is wat je ziet, hoe het klinkt, hoe je je erin beweegt, welke emotie het oproept… Het is de ervaring ín het interieur die ik belangrijk vind aan het ontwerpen van een interieur.”

Met Jane’s visie op het ontwerpen van een interieur zou je dus ook een app kunnen creëren en als ik verder doordenk ook een auto, of eigenlijk alles… Mijn gedachten dwalen af naar Simon Sinek en zijn Golden Circle. Daarin beschrijft Sinek dat als een bedrijf eenmaal weet ‘waarom’ ze iets doen de mogelijkheden tot diversificatie eindeloos zijn. Jane’s visie op ontwerpen start overduidelijk bij deze ‘waarom’.

Creëren in de fysieke wereld
Al heel jong was het duidelijk dat Jane heel creatief was. Als kind was ze altijd degene die aan het knutselen was. Jane: “Ik was de crea-bea van de klas en de familie zeg maar. Dat heeft zich eigenlijk alleen maar verder ontwikkeld. Zo heb ik er uiteindelijk voor gekozen om te gaan creëren, te gaan ontwerpen. Omdat ik als kind en tiener altijd geïnteresseerd was in tekenen en knutselen was het vanzelfsprekend dat ik na de middelbare school naar de kunstacademie ging. Daar volgde ik de opleiding Product Design. Helaas voldeed de studie niet aan mijn verwachtingen omdat de studie je ontwerpen beoordeelde op kunstzinnigheid, in plaats van op het probleemoplossend vermogen, waar ik op hoopte. Dit was natuurlijk te verwachten van een kunstacademie, maar jong en naïef als ik toen was, zag ik dit niet aankomen. De studie was dus te vrij en ik had juist kaders nodig om creatief te kunnen zijn.

In het jaar daarna, stuitte ik op de opleiding Communicatie en Multimedia Design, wat zich richt op het ontwerpen van digitale media. Hier heb ik me vooral toegespitst op de vormgeving en User Interface en User Experience van media. De vaardigheden die ik toen heb opgedaan gebruik ik nog dagelijks in het interieurontwerpen.

In haar eerste stage als website- en app-ontwerper raakte Jane als snel uitgekeken. Dat had te maken met de wat benauwende omgeving van een werkgever en de volledige toewijding aan alleen maar de virtuele bestaande wereld.

Willekeurige huizen van Funda
Met de bagage van al vroeg gesignaleerd groot creatief talent, een enorme kennis van computers, software, applicaties, websites en een opleiding aan de kunstacademie, reist Jane verder in de wereld van het ontwerpen. De aankoop van een eigen huis deed haar het pad van de binnenhuisontwerp inslaan.

“Het ontwerpen van de binnenkant van woningen begon met mijn eerste eigen huis. Er bleek geweldige software te bestaan om heel nauwkeurig een interieur te ontwerpen. Ik kon virtueel door elke creatie heen wandelen en het ontwerp driedimensionaal bekijken. Toen mijn woning klaar was, bleef ik steeds willekeurige huizen van Funda halen en (her)ontwerpen. Ik ging meer en meer video’s kijken en nieuwe software downloaden en testen. Zo ontdekte ik dat binnen het brede vlak van ontwerpen de binnenhuisontwerp mijn interesse had. Het was een geweldige zoektocht en tegelijk de start van mijn eigen bedrijf.”

“Het ontwerpen van een interieur biedt de kaders die ik nodig heb. Daarnaast is het de diepgang van interieurontwerpen die mij pakt. Er zijn zoveel factoren die een ontwerp goed maken. Het moet er goed uitzien, je moet kijken naar hoe het gebruikt wordt. Het ruimtelijk ontwerp heeft een extra dimensie. Want zo gauw je een stap opzij zet, zie je het weer vanuit een nieuw perspectief.”

Zoals een muzikant steeds moeilijker muziekstukken gaat oefenen, zo begon Jane met het ontwerpen van steeds kleinere huizen. Juist in die strakke kaders moest veel creativiteit maar ook weer een prettige gebruikerservaring zitten.

Maatschappelijk verlangen naar eenvoud en vrije tijd.
Ontwerpen, creaties en kunst ontwikkelen zich in stijlen die elkaar opvolgen. Vaak is een maatschappelijke ontwikkeling of een zeker tijdsgewricht de grondslag voor een verandering of het ontstaan van een nieuwe stroming. Ik vraag Jane hoe zij hiernaar kijkt vanuit het ontwerpen van interieurs.

Jane: “Ik merk een maatschappelijk groeiend verlangen naar eenvoud en vrijetijd. Een verlangen naar onthaasten en vrij zijn van stress. We krijgen in de gaten dat we niet veel spullen, dingen, nodig hebben of veel hoeven te verdienen. Er is een beweging naar bewuster leven, kleiner wonen, om tijd en vrijheid terug te krijgen. Mensen leren genoegen nemen met wat ze hebben. Ik kan helpen om het beste naar boven te halen, daar het mooiste van te maken.”

Jane stipt aan dat de toegankelijkheid van binnenhuisontwerp veel groter geworden is. Vroeger was ontwerpen een lang en duur proces met een tekentafel en een meetlint. Een ontwerper moest meerdere keren bij je thuis komen. Het was dan ook alleen voor de rijkere mensen weggelegd. Technisch gezien was het ook minder nauwkeurig. Door de huidige technische ontwikkelingen kunnen we meer op de computer doen en op afstand werken. En een ontwerper kan ook veel nauwkeuriger impressies maken. Hierdoor kunnen mensen met minder budget ook een prettige gebruikservaring van hun huis laten maken.”

Minimalsime: ’Less is more’
Als ik Jane vraag of ze wat meer kan vertellen over binnenhuisontwerp en trends gaan haar ogen twinkelen.

“De trend die ik zie is dat mensen niet meer gaan voor meer, meer, meer. Ze gaan voor eenvoud. Geen overtollige decoratie. Daarbij past het gebruik van natuurlijke materialen. Mensen willen zich weer meer verankerd voelen met de aarde. Bewuster omgaan met geld, energie en vooral met tijd om zo een simpeler en rijker leven te leven. Zo zijn de ontwerpen van nu soberder, simpeler en met meer natuurlijke materialen.”

Jane noemt minimalisme als trend in het binnenhuisontwerp. Eén van de bekendste neo-minimalisten is wijlen Steven Jobs. Qua binnenhuisontwerp een verre uithoek want hij had geen meubels in zijn huis. In de ontwerpen van een Apple device zie je het minimalisme terug. Het moet er mooi uitzien, gemakkelijk te gebruiken zijn en ’less is more’. Dit is precies wat Jane eerder dit interview al benoemde. Het zoeken naar de spanning tussen de materialen en de omgeving is omgeslagen in het juist opgaan in de omgeving. Eén met de natuur. Het minimalisme is een lifestyle geworden. Een lifestyle blad als de FLOW is eigenlijk een minimalistisch actieblad.

Dingen waarvan je zin krijgt in het leven
Ik leid het interview weer weg van de maatschappelijke en kunstzinnige stromingen en ga terug naar Jane zelf. Ik vraag haar wat haar inspiratiebronnen zijn.

“Ik haal mijn inspiratie uit alles wat mij beweegt en raakt. Dat kan heel breed zijn. Illustraties, films, muziek, eten, een dorpje in het buitenland… De dingen waardoor ik zin krijg in het leven. Verder haal ik inspiratie uit de Art Nouveaux-beweging waarin het totaal van een ontwerp belangrijk is. Alle elementen moeten samenkomen.. In een binnenhuisontwerp gebruik ik dat ‘samenkomen’ van de Art Nouveaux door niet alleen het stoeltje te ontwerpen maar ook de kamer waar het instaat én de deuren, maar ook het deurbeslag. Alles maakt deel uit van het grote geheel: namelijk de ruimte waar het instaat. Dan gaat het natuurlijk ook om de omgeving waar die ruimte weer in staat. Zijn we bijvoorbeeld in een bos of in en stadse omgeving? Het gebruiken van al die elementen inspireert mij.”

Pean-buiten: een bijna overdreven natuurlijke omgeving
Bij het ontwerpen van de vakantiehuizen van Pean-buiten waren de kaders waarin het ontwerp zou passen duidelijk. De vakantiehuizen liggen zowel aan het water en in het bos. Verder liggen ze heel afgelegen.

Jane: ”Het is bijna een overdreven natuurlijk omgeving. Ik vond het een wonder dat zoiets bestond in Nederland.”

Vanwege regelgeving was 70 vierkante meter en één woonlaag de ruimte die Pean had. De architect van de buitenkant van de vakantiehuisjes had als opdracht gekregen om binnen en buiten in elkaar te laten overlopen. De plaatsing van de enorme raampartijen geeft prachtige zichtlijnen van binnen naar buiten, maar ook omgekeerd. En zelfs van buiten-naar-binnen-naar-buiten: Door het huis heen.  Verder zijn die enorme hoge plafonds prachtig. Op sommige plekken heb je bijna 5 meter boven de vloer. Dat geeft ruimte en rust. En dat past precies in de ontwerpstijl van Jane.

“Om een natuurlijk uitstraling te krijgen hebben ik de meeste binnenwanden van prachtig Fins underlayment gemaakt. Een natuurlijke plaat met een rustige houtvlam erin. Bij een normaal huis, met meestal ook een woon- en kantoorfunctie, zou je nooit zoveel hout gebruiken. Maar in een vakantiehuisje middenin de natuur is dit juist mooi.”

“Verder geeft het kader ‘vakantiehuis’ mij de ruimte om de kleurstelling zo te maken dat er ontspanning heerst. Vakantie en relaxen betekent ook samenzijn. De keukens heb ik zo ontworpen dat je direct contact hebt met de woonkamer en met de enorme houten terrassen om de vakantiewoningen heen. Om te zorgen dat het vakantiehuis niet propperig wordt maar toch alles bevat wat nodig is, hebben we lang moeten puzzelen. Maar de gedachte van ’less is more’ is uitstekend tot zijn recht gekomen.”